Olívio Freitas

Se ita kontinua la iha interese, no laiha força atu halo ema kumpri lei hahu kedas husi ita nia inísiu da independênsia, maka ho tempu wainhira korupsaun desenvolve nia-an profundu liu iha ita nia let, maka sei difísil liu atu kombate nia.

Hare Perfil

Olivio Freitas | Presidente Autoridade Munisípiu Baucau

"Se ita kontinua la iha interese, no laiha força atu halo ema kumpri lei hahu kedas husi ita nia inísiu da independênsia, maka ho tempu wainhira korupsaun desenvolve nia-an profundu liu iha ita nia let, maka sei difísil liu atu kombate nia."

Olívio Freitas, iha experiênsia nebe liu tinan 5 halao nia funsaun iha administrasaun públika. Nia mos hatudu ninia empenhu iha aptidaun físika e psikológika ba funsaun hanesan presidente da autoridade munisipal ho profisional, nebe iha kunhesimentus signifikativus kona-bá administrasaun públika, finansas públikas, planeamentu estratégiku no operasional, aprovisionamentu públiku, nebe hatudu mós kunhesimentu diak iha língua hanesan tétum e português nomós hatudu kunhesimentu diak iha área informátika iha ponto de vista utilizador nia. Olívio Freitas assumi kargu hanesan presidente autoridade munisipal Baucau tuir resolusaun guvernu nº 58/2020 aprovadu iha dia 21 de dezembro nebe koalia kona-ba nomeasaun presidente autoriedade munisipal de Baucau, iha nebe sei assumi kargu durante períodu tinan 5 konta hahú husi data tomada de posse

Hare Perfil
1. Jeografia

Baucau mak hanesan munisípiu ida husi Timor-Leste, lokalizado iha parte este, ne’ebé halo fronteira ho Munisípiu Lautém (este), Munisípiu Viqueque (sul), Munisípiu Manatuto (oeste) no tasi feto (norte). Munisípiu referido iha postu administrativu 6 : Baguia, Baucau, Laga, Quelicai, Vemasse no Venilale ne’ebé inklui 59 suku. Demográfikamente, projesaun Baucau nia populasaun hamutuk 126,562 (projesaun 2019) no densidade populasaun mak 83,98 ba área 1,504.2 km2. Grupu de populasaun ida ne’e, koalia lian : Tetun, Makasae, Waimu’a, Midiki, Kairui no Naueti.
Munisípiu Baucau iha paisagem ne’ebé diversificada, kompostu ho zona litoral ne’ebé luan ho tasi ne’ebé iha rai-henek mutin no foho. Baucau considera hanesan cidade daruak ne’ebé boot iha Timor-Leste. Cidade referida durante tempu da okupasaun portuguesa conhecido ho Vila Salazar, ne’ebé rico ho património husi era colonial portuguesa, hanesan: uma colónia, igreja no edifícios ne’ebé lokaliza iha Kota Lama.

2. Toponímia

Hanesan mós ho munisípiu seluk, Baucau mós iha signifikadu próprio ba naran munisípiu nian. Naran ne’e rasik mai husi lian Waimu’a, husi liafuan ‘Aukau’ ne’ebé significa fahi, ho tempu balun muda ba ‘macau’ no ikus mai, ho influência husi lian Português, Governo Português transforma ba naran ‘Baucau’. Maibé, iha tempu ne’eba mós ema balun bolu ‘Wailia-Wilewa’, ne’ebé significa Be’e Matan Bo’ot, tanba iha be’e matan bo’ot ida mosu iha aihun bo’ot ida nian okos iha rai naran Wailia.

3. Istória

Tuir istória, antes Portugues sira estabelese sira nia autoridade iha rai  Baucau, iha  rai  ne’e iha ona  autoridade tradisional ne’ebé ukun. Quando Governo portugues introdús sira nia autoridade, liu   husi  Governador  Antonio  Coelho  Guerreiro  iha  tinan  1698, komeça halo intervensaun ba autoridade tradisional sira iha Timor inklui iha  rai  Baucau. Depois iha loron 20 de Abril 1859, liu husi Governador Afonso de Castro estabelese 11 Distritu,   Baucau mos sai hanesan Distritu ida  ho nia naran  Distritu de Vemassi ho nia sede iha Vemassi, ne’ebe kompostu husi reino Vemassi, Fatumarto no Venilale. Iha tinan 1908, liu husi  Governador Celestino da Silva, Baucau sai fali hanesan  komando militar 3. Iha 1920, Governador Manuel Paulo de Sousa Gentil muda Komando militar ne’e, no transforma fali ba Circuscrição Civil ne’ebe kompostu husi postu administrativu civil Baucau vila, Baguia, Laga, Vemassi e Venilale. Iha tinan 1974, Baucau transforma sai hanesan Administrasaun do concelho ho nia posto admnistrativo Baucau vila, Baguia,  Laga, Vemassi, Quelicai no  Venilale.

4. Klima

Em termos de klima, durante fulan Maio to’o fulan Julhu, mediu udan semana ida dala rua, no iha fulan nevembru to’o fulan Janeiru mediu udan sempre mai oras rua nia laran iha loron ida. Durante fulan Augustu to’o Outobru klima ne’ebé manas no rai maran ne’ebé laiha udan. Klima mediu  24.60c – 29.80c, ho klima ne’ebé as to’o 29c. Wainhira udan ben barak liu iha Baucau sempre fo’o inundasaun no dalabarak fo inpaktu bo’ot ba komunidade nia moris no estraga infrastruktura publiku hanesan estrada ligasaun entre postu administrativu.

5. Pontu Interese

Pontu interese husi munisípiu Baucau inklui: Ponte Natureza iha Venilale, Piscina Munisipal iha Baucau, Pousada Baucau iha Baucau, Escola do Reino iha Venilale, Baguia Fort iha Baguia, Fatuk-kuak Japoneza iha Venilale, Monte Matebian iha Baguia, Vaicana Hot Springs iha Venilale, Osatala Tasi Ibun no Loi Unu.

Postu administrativu

Planu annual

Tinan Total proposta orsamentu Anexu
No data

Orsamentu Anual Alokadu

Tinan Orsamentu Alokadu
2021 $5,309,123.00
2022 $5,716,970.59
2023 $7,564,824.00
Membrus

Kunhese membru konselhu sira

Olívio Freitas
Presidente Autoridade Munisipal
  • 77726699
  • N/A
Simão dos Santos Marques Pinheiro
Sekretariu Autoridade Munisipal Baucau
  • 77304042
  • simaopin363@gmail.com
Olívio Freitas
Presidente Autoridade Munisipal
  • 77726699
  • N/A
Marcelino Gusmão
Diretor Servisu Municipal Bee no Saneamentu Baucau
  • 77173820
  • N/A
Sebastião Martins Silveiro
Diretor Servisu Municipal Patrimoniu no Lojistika Baucau
  • 78356696
  • N/A
Simão dos Santos Marques Pinheiro
Sekretariu Autoridade Munisipal Baucau
  • 77304042
  • simaopin363@gmail.com
João Bosco Ximenes
Diretór Servisu Munisipál Administrasaun no Rekurzu Umanu
  • 77164359
  • N/A

© 2020 Ministério da Administração Estatal